واژه «دیاسپورا» در همهجا وجود دارد و بهطور
فزایندهای در کاربرد دانشگاهی، روزنامهنگاری، سیاسی و عمومی گسترش یافته است. اما
دیاسپورا به چه معناست؟ تا همین اواخر، این کلمه معنای خاص و محدودی داشت که
عمدتاً به پراکندگی و تبعید یهودیان اشاره میکرد. در قرن بیستم، معنای این اصطلاح
بهتدریج گسترش یافت تا پراکندگی غیرارادی سایر جمعیتها بهویژه ارمنیها و مردم
آفریقاییتبار را پوشش دهد. از دهه 1980، دیاسپورا به میزان قابل توجهی گسترش یافته
است؛ تا جایی که اکنون تقریباً برای مهاجران از هر نوع استفاده میشود. اما اگر دیاسپورا
تنها مترادف مهاجرت است، چرا این واژه لازم است؟ کاربرد این کلمه، چه چیزی را توضیح
میدهد؟
مشکلات زمانی بهوجود
میآیند که دیاسپورا خیلی سخت تعریف شده باشد و اما همچنین زمانی که تعریف معنای
آن باز و بیانتها است. بهتر است به دیاسپورا نه بهعنوان یک نهاد اجتماعی که
بتوان آن را اندازهگیری کرد، بلکه بهعنوان ایدهای که به توضیح مهاجرت جهانی کمک
میکند، نگریست. بهعنوان یک مفهوم، دیاسپورا بینش قدرتمندی را در مورد آن جهان ایجاد
میکند، اما بسته به اینکه این اصطلاح چگونه و برای چه منظوری استفاده میشود، میتواند
تحریفهای قدرتمندی نیز ایجاد کند. این کتاب بررسی میکند که مفهوم دیاسپورا از
کجا آمده است، چگونه معنای آن در طول زمان تغییر کرده است، چرا استفاده از آن در سالهای
اخیر بهطور چشمگیری
گسترش یافته است، چگونه اشکال خاصی از بیان سیاسی
و فرهنگی را ممکن میسازد و چگونه ماهیت مهاجرت انسان میتواند میتواند هم مبهم و
هم روشن باشد.